Nghị luận là một trong những dạng bài văn chúng ta thường xuyên gặp trong các bài báo, tác phẩm văn học. Tuy nhiên để hiểu sâu được “nghị luận là gì?”. Hay đặc điểm và bố cục văn nghị luận như thế nào thì không phải ai cũng biết. Đặc biệt các bạn học sinh, sinh viên. Nếu bạn đang quan tâm đến vấn đề này thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây của Wikihay nhé.
Nghị luận là gì?
Nghị luận chính là dạng văn bản tồn tại với nội dung chủ yếu là bàn về một đối tượng khác trong xã hội. Nói dễ hiểu nó có thể là một tác phẩm văn học, đời sống xã hội, chính trị. Nhằm cung cấp đến người đọc những lý lẽ, dẫn chứng sắc bén để tăng tính thuyết phục bài viết. Nghị luận còn là phương thức truyền tải một thông điệp, ý nghĩa nào đó mà tác giả muốn truyền tải đến các bạn đọc.
Vậy văn nghị luận là gì?
Văn nghị luận là một dạng bài viết mà tá giả dùng chủ yếu các lý lẽ, dẫn chứng để lập luận, nhấn mạnh vấn đề đặt ra. Nhằm khẳng định và xác định cho người đọc người nghe hiểu được quan điểm, tâm tư muốn gửi gắm thông qua tác phẩm. Một bài văn nghị luận có tính thuyết phục cao là phải đưa ra được đầy đủ các lý lẽ, luận điểm, luận cứ và dẫn chứng cụ thể. Để chứng minh cho các luận điểm đã nêu lên.
Nghị luận là gì?
Đặc điểm của một bài văn nghị luận là gì?
Mỗi một dạng văn đều có những đặc điểm khác nhau và nét riêng. Và văn nghị luận cũng vậy.Văn nghị luận là văn bản được tạo ra từ phương thức lập luận, phản ánh được những đặc điểm về mục đích. Hay có thể cách thức biểu đạt nghị luận, xuất hiện ở bài nói hoặc bài viết của tác giả. Ưu điểm của văn nghị luận đó chính là hình thức lập luận phong phú, lí lẽ đanh thép, giọng điệu thuyết phục. Dưới đây là những đặc điểm chính của 1 bài văn nghị luận:
Luận điểm
Đây chính là điều quan trọng nhất trong một bài văn nghị luận. Nó thể hiện được ý kiến quan điểm một cách tổng quát và đầy đủ nhất. Có thể được nêu ra bằng câu phủ định, khẳng định. Diễn đạt một cách dễ hiểu, đồng nhất. Dấu hiệu nhận biết câu luận điểm như có từ là, có, không thể, chẳng hẳn,… Để gây được ấn tượng sâu đậm với độc giả thì luận điểm phải đúng đắn, chân thực, thuyết phục.
Luận cứ
Đây là thành phần cùng không thể thiếu trong các đặc điểm của bài văn nghị luận. Đây chính là những lý lẽ, dẫn chứng làm cơ sở để làm sáng tỏ rõ ràng hơn luận điểm chính. Để bài viết được hay thì phải đưa ra được lý lẽ, đạo lý tăng sức thuyết phục. Dẫn chứng rất đa dạng, không bó buộc, khuôn khổ nào. Có thể là sự vật, sự việc, con số, sự kiện,…Tuy nhiên hãy lấy những dẫn chứng nổi trội, tiêu biểu và sát thực nhất với luận điểm để bài văn hoàn hảo hơn. Tránh đi lạc đề, dài dòng không sát thực tế và đề bài.
Lập luận
Đây là cách tổ chức vận dụng và sắp xếp các luận điểm, luận cứ một cách khoa học, logic. Tạo ra sự liên kết, liền mạch cho bài văn. Lập luận bao gồm cách suy lý, quy nạp, diễn dịch, so sánh, phân tích và tổng hợp. Lập luận càng sắc bén, chặt chẽ sẽ làm nổi bật được cái hay, cái đẹp mà tác giả muốn nhắn gửi.
Bố cục của một bài văn nghị luận
Bố cục của một bài văn nghị luận gồm có các bước như sau:
Bước 1: Đặt vấn đề
Đặt vấn đề hay nói cách khác là mở bài. Bước này chúng ta sẽ giới thiệu trực tiếp hoặc gián tiếp vấn đề, tầm quan trọng của vấn đề. Nêu được các ý tưởng luận điểm cơ bản cần chứng minh hoặc giải quyết
Bước 2: Giải quyết vấn đề
Sau phần đặt vấn đề chúng ta phải đi giải quyết vấn đề. Triển khai các luận điểm, luận cứ, lý lẽ dẫn chứng để thuyết phục độc giả. Đây là bước vô cùng quan trọng trong bài văn nghị luận. Trong đoạn này các bạn thể hiện được kiến thức, ngôn từ, sự hiểu biết và làm nổi bật quan điểm tác giả.
Bước 3: Kết thúc vấn đề
Khẳng định lại vấn đề một lần nữa. Qua đó thể hiện được tầm quan trọng và ý nghĩa thông điệp của người viết.
Một bài văn nghị luận cần đủ 3 phần
Có bao nhiêu thao tác lập luận trong bài văn nghị luận?
Một bài văn nghị luận, tác giả thường sử dụng 6 thao tác lập luận. Và đó là:
Thao tác chứng minh
Thao tác chứng minh sẽ chỉ ra nguyên nhân vấn đề, lý do cần được giải thích. Người viết cần đưa ra được các dẫn chứng và lý lẽ cụ thể, rõ ràng giúp người đọc tin tưởng vào luận điểm được nêu ra.
Thao tác giải thích
Trong thao tác này cần chỉ ra được định nghĩa, nguyên nhân và quy luật tất yếu. Người viết cần giải thích từ ngữ, khái niệm, nghĩa đen và nghĩa bóng. Đây cũng là phương pháp được sử dụng rất nhiều vì nó dễ dàng làm nổi bật và trực tiếp đi thẳng vấn đề.
Thao tác bình luận
Bình luận luôn có hai phần: những nhận định về đối tượng nghị luận và đánh giá vấn đề. Cần phải có kiến sức sâu rộng và uyên bác để đưa ra lập trường đúng đắn và có tiêu chí.
Thao tác phân tích
Khám phá được các chức năng biểu hiện của từng chi tiết. Có thể liên tưởng để mở rộng vấn đề, nội dung ý nghĩa. Chia nhỏ các đối tượng để xem xét, phân loại, liên hệ, bình phẩm và nêu lên định nghĩa.
Thao tác so sánh
So sánh, xác định từng đối tượng nghị luận. Có thể sử dụng đối tượng tương đồng, tương phản hoặc 2 đối tượng cùng 1 lúc. Chỉ ra những điểm giống và khác nhau. Cuối cùng là xác định cụ thể giá trị mỗi đối tượng.
Thao tác bác bỏ
Có thể chia làm 3 cách điển hình: bác bỏ luận điểm, luận cứ và lập luận. Đầu tiên bác bỏ luận điểm thường dùng thực tế hoặc dùng phép suy luận. Bác bỏ luận cứ đó chính là tìm ra tính chất sai lầm, giả tạo trong lý lẽ. Cuối cùng bác bỏ lập luận tìm hiểu sâu về mâu thuẫn, tính phi logic trong cách lập luận.
Có 6 thao tác lập luận mà tác giả có thể sử dụng khi viết văn nghị luận
Tổng kết
Tổng kết bài viết trên Wikihay đã giải thích và đưa ra các kiến thức “nghị luận là gì?”. Đây là một trong những kiến thức quan trọng cần nắm vững, nó thể hiện được những tâm tư tình cảm của người viết. Nêu lên được các vấn đề xã hội quan tâm. Qua đó các bạn có thêm kinh nghiệm làm bài, hiểu sâu hơn. Có cái nhìn toàn diện và bao quát về văn nghị luận. Đừng quên cập nhật các bài viết sau để có thêm nhiều điều hay ho hơn nữa.
Để lại một bình luận